Çin’in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin, egemenlik iddiasında bulunduğu Tayvan’ı ziyaret etmesi halinde, “askeri karşılık” dahil sert tepkiler verebileceği ileri sürüldü.
İngiliz Financial Times gazetesinin “konu hakkında bilgi sahibi 6 yetkiliye” dayandırdığı haberine göre, Çin tarafı Washington yönetimiyle özel görüşmelerinde Pelosi’nin olası ziyareti halinde sert tepki gösterecekleri uyarısında bulundu.
Görüşmelerde “olası askeri karşılığın” da Çin tarafından gündeme geldiği iddia edildi. Söz konusu askeri karşılığın ne olacağına dair bilgi verilmezken, ABD’li güvenlik yetkilileri Çin savaş uçaklarının Pelosi’nin uçağına müdahale ederek adaya inmesini engellemeye çalışabileceğinden endişe ediyor.
Görüşmelere dair bilgi sahibi kaynaklar, uyarıların Pekin’in ABD’ye Tayvan konusunda yönelttiği eleştiri ve uyarılardan “çok daha sert” olduğunu vurguladı.
Uyarılar, Financial Times’ın, geçen hafta, Pelosi’nin nisan ayında iptal ettiği ziyareti, ağustosta yapacağını ileri sürdüğü haberin ardından geldi.
ABD ile Çin diplomatik ilişkilerinde gerilimlerin yaşandığı bir döneme denk gelen iddia, Pekin tarafının tepkisine sebep olmuştu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, Pekin’de düzenlediği günlük basın toplantısında, “ABD, (Pelosi’nin ziyaretiyle ilgili) tavrında ısrar ederse Çin, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacaktır.” ifadelerini kullanmıştı.
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin ardından 1971’de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, “Tek Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM’de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Kaynak: Euronews Türkçe, AA