Japonya’daki “teknik stajyer” programında çalışan Vanessa, üstlerine hamile olduğunu söylediğinde aldığı ilk tepki tebrik olmadı. Önce kürtaj yapmasını, sonra da istifa etmesini önerdiler.
Çin ve Vietnam gibi ülkelerden yaklaşık 275 bin kişiyi kapsayan program, hem nüfusu yaşlanan Japonya’nın işçi ihtiyacını karşılıyor hem de bu stajyerlerin kazandığı bilgileri ülkelerine döndüklerinde kullanmalarını sağlıyor.
Ancak ayrımcılık ve fiziksel istismar gibi durumlar da yaşanıyor. Kadınlar, özellikle hamilelik konusunda baskı görüyor.
25 yaşındaki Filipinli Vanessa, kendi ülkesinde kürtajın bir tabu olduğunu belirtti:
Bu ne cüret diye düşündüm. Kürtaj annenin kararıdır, başkasının değil.
Kürtajı reddedince Japonya’nın güneyindeki Fukuoka’da çalıştığı bakımevinden kovulduğunu aktardı.
Japonya Sağlık Bakanlığı, 2017-2020 arasında 637 stajyerin doğum ya da hamilelik gerekçesiyle işinden ayrılmak zorunda kaldığını, bunlardan 47’sinin programa devam etmek istediğini bildirdi.
Diğer yandan bu duruma karşı çıkanlar, rakamların “buzdağının görünen yüzü” olduğunu söylüyor.
Tokyo’daki Sophia Üniversitesi’nde göçmen kadınların üreme hakları konusunda çalışan öğretim görevlisi Masako Tanaka, “Teknik stajyerlerin çoğu üreme çağında ama çoğu zaman Japonya’da hamile kalmaları fikri söz konusu olamaz gibi kabul ediliyor” dedi.
Ülkedeki kanunlar hamilelik yüzünden ayrımcılık ve tacize uğramayı yasaklasa da Japon kadınların dahi bu konuda sorun yaşadığı ülkede, göçmenlerin yükü daha ağır oluyor.
2019’da konuyla ilgili haberler üzerine, ülkenin göç kurumu işverenlere stajyerlerin sahip olduğu hakları hatırlattı. Ama stajyerlerin avukatı Hiroki Işiguro, bunun kâr etmediğini belirtti:
Bazı işverenler için onları gönderip yerine tamamen yeni stajyerler almak daha kolay.
Ülkesine dönen Vanessa, işverenlerin kendisine hamileliğinin kendisi gibi Filipinli stajyerlerin adını kötüye çıkarttığının söylediğini ifade etti. Memleketinde çocuğunu doğurduğunu ve yine Japonya’ya gitmek istediğini anlattı:
Hamile bir stajyerin ülkesinde doğum yaptıktan sonra Japonya’ya dönüp kontratını tamamlamasının mümkün olduğunu kanıtlamak istiyorum.
Vietnamlı Le Thi Thuy Linh’in hikayesi farklı gelişti. Kumamoto’daki bir çiftlikte çalışan kadın, 2020 temmuzunda hamile olduğunu öğrendi.
Işiguro’nun anlatımına göre, ülkesine dönmesi durumunda hem ailesinin hem de kendisinin maddi durumunu mahvedeceğini düşünerek kürtaja karar verdi. Hamileliğini işvereninden gizleyebilmek için internetten yasadışı kürtaj ilaçları edindi.
Bu ilaçlar da işe yaramayınca kasımda erken doğum yapan kadın, ikiz bebeklerini “İkinizden özür dilerim” yazılı bir notla odasında bıraktı. Ertesi gün doktora gidince güvenlik güçleri harekete geçti ve üç ay ertelemeli hapis cezası aldı. Dosyası şimdi temyizde.
Kaynak: Independent Türkçe, AFP