“İnsan gübreleştirme” olarak adlandırılan işlem gömülme, yakılma ya da tabut merasimleri gibi yöntemlerden daha az karbon izi bırakıyor. Bu nedenle “yeşil cenaze” olarak da anılıyor.

ABD’de bu uygulama ilk kez 2019’da Washington eyaletinde yasallaşmıştı. O günden bu yana da pek çok sayıda kişi gömülmek yerine doğaya karışmayı seçiyor.

Geçen yıl oğlunu kanserden kaybeden Cindy Armstrong, “Artık süreci atlattığıma göre tamamen bundan yanayım. Gübreleştirileceğim” ifadelerini kullanıyor.

36 yaşındayken hayatını kaybeden Andrew Armstrong’un bedeninin kalıntıları gübreleştirilerek The Woodland adlı araziye serpiştirildi. Seattle şehrinin Kent kasabasındaki The Woodland, Andrew Armstrong gibi bedeninin öldükten sonra gübreleştirilmesini isteyen birçok kişiye ev sahipliği yapıyor.

Oğlunun bu işlemin yapılmasında ısrarcı davrandığını belirten Cindy Armstrong, “Sahip olduğunu doğaya geri vermek istedi” dedi.

Söz konusu arazi 7 ay önce açıldı ve 40 kez gübreleştirme işlemi gerçekleştiren Return Home adlı girişime ait.

Return Home’un kurucusu Micah Truman, “Sanki bu kişiler bize daha iyi ölmeyi öğretiyor” ifadelerini kullanıyor.

İşlemin uygulanmasını tercih eden kişilerin bedenleri büyük haznelere yerleştiriliyor ve burada 60 gün boyunca tutuluyor.

Vücut kalıntıları saman ve çiçek gibi doğal materyallerle karıştırılıyor. Aileler isterlerse gübre haline getirilebilecek başka malzemeler de ekleyebiliyor.

Hazneye insan kalıntılarının yaklaşık üç katı ağırlığında organik malzeme konuyor. Return Home, işlem sırasında haznelere biyolojik katalizör eklenmediğini belirtiyor.

Nem, sıcaklık ve hava akışı gibi faktörler sensörlerle izleniyor ve bilgisayarlar sayesinde en uygun koşullar elde ediliyor.

İşlemin ortasında kemikler çıkarılıyor ve süreci tamamlamak için hazneye geri konmadan önce öğütülüyor.

Aileler işlemin sonunda elde edilen gübreden istedikleri kadar alabiliyor. Gübrelerden arta kalan olursa The Woodland’e serpiştiriliyor.

400’den fazla üyesi olan Yeşil Cenaze Kurulu (Green Burial Council) Başkanı Edward Bixby’ye göre insan gübreleme tüm dünyada ivme kazanıyor.

İlk “doğal mezarlığı” 5 yıl önce New Jersey eyaletinde açan Bixby geçen zamanda faaliyetini 10 eyalete yaydı.

Bixby, “Esasen geldiğimiz gibi toprağa dönüyoruz. Tozdan toza” diyor.

Kuruluşa göre cenazenin yakılmasıyla (krematasyon) büyük bir arazi aracının deposundaki kadar yakıt harcanıyor.

Return Home gübreleştirme işlemini krematasyonla aynı fiyata 5 bin dolara yapıyor. Geleneksel cenazeler bunun iki ila üç katına mal olabiliyor.

Bedeni biyolojik olarak parçalanabilen bir kefene sarmak veya tahta bir tabutla gömmek de “yeşil cenaze” seçenekleri arasında yer alıyor.

Gübreleştirme, ABD dışında başka ülkelerde de uygulanıyor. Örneğin İsveç’te bu işlem 2005’ten bu yana yasal.

Öte yandan Belfast Telegraph’a göre Kuzey İrlanda’da da gübreleştirme giderek yaygın hale geliyor.

Kaynak: Independent Türkçe, France 24, Belfast Telegraph