Yaklaşık 1 yıldır dünyanın ana gündemi pandemi…
Birçok konu geri plana düştü, savaşlar, açlıklar, dikta rejimler neredeyse gündemi pandemiye ve şimdilerde de aşıya devretti.
Çünkü pandemi denen küresel salgın, zengin fakir ayırımı yapmadan ilk rüzgarıyla birçok kişiyi alıp götürdü.
Fakat şimdilerde artık pandeminin belini kıracak olan aşı gündemi meşgul ediyor. Zengin ülkeler ya da öncelikli kişiler kendilerinin aşı olmasıyla tam olarak kurtulacaklarını düşünseler de onun öyle olamayacağını anladılar.
Niye aşı olan veya aşısını tamamlayan ülkeler tam anlamıyla kendini güvende hissetmeyecek?
Aşıya ulaşamayan ülkelerde Covid-19 devam ettiği sürece mutasyonlar da devam edecek. Bu mutasyonlar virüsün doğasında olmakla beraber çok değişik bir noktada aşıların dahi etkisiz kalmasına neden olabilir.
İşte tam da nedenden dolayı 190 ülkenin bir araya gelip kurdukları COVAX isimli yapı aşıların tüm dünyada ve özellikle aşıya ulaşamayan ülkelere aşı tedarikini sağlayacak.
Pandeminin sona ermesi için aşılanma sadece aşıyı üreten ve ona kolay ulaşan ülkelerde değil yoksul ülkelerde de başarıya ulaşmalıdır.
Aşılanmada son durum ne?
Bazı ülkeler aşıya ulaşmada ciddi bir başarı sağladılar ve ilk etapta nüfuslarının büyük kısmını aşıladılar. Özellikle pandeminin çok şiddetli seyrettiği ve birçok ölümlere yol açtığı ABD ve İngiltere’de aşı konusunda çok ciddi örgütlenmeyle büyük bir aşı kampanyasına örnek olabilecek işler yapıldı. Tüm ülke potansiyelini, sağlıkçılarını ve tüm açık ya da kapalı büyük alanlarını aşılanma için kullandılar. Otoparklar, futbol sahaları, fuar alanları ve spor salonlarını buna örnek verebiliriz.
Bu hafta başı itibarıyla İngiltere tüm nüfusunun yüzde 33’ine, ABD ise yaklaşık yüzde 18’ine ilk doz aşısını yaptı. Tek dozun bile ciddi koruma sağlamaya başladığını düşünürsek bu ülkelerde pandeminin hızının kesildiğini rahatlıkla söyleyebiliriz*. (Tam rahatlama için bu rakamın yüzde 70’lere ulaşması gerekmektedir.)
Hatta ABD’nin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), tamamen aşı olan insanların (iki aşısını da tamamlayanların) maskesiz olarak gezebileceği ve buluşmalarını maskesiz yapabileceğini duyurdu.
Bu arada aşılanma hızında İsrail’i unutmamak lazım. İlk doz aşıyı nüfusun yaklaşık yüzde 60’ına yapmış durumdalar.
Bizde durum ne?
Tüm dünya istatistiklerine günlük ulaşabildiğimiz halde ülkemizde sadece gelen aşı miktarını biliyoruz. Kuzeye gelen 110 bin civarında aşının kaç kişiye ilk, kaçımıza iki doz yapıldığını bilmediğimiz gibi, aşılanmayla ilgili durum tespiti ve hedeflerin neler olduğunu dair günlük bir bilgi akışını da göremedik.
Sonuç olarak son yapılan açıklamalara göre 382 bin ifade edilen nüfusun 15 yaş üstü aşılanacaksa eğer, bu rakamın bugün için kaç kişi olduğunu bilemeyen, kaçımızın ne zaman aşılanacağı konusunda hiçbir ciddi öngörü ortaya koyamayan bir hükümetle karşı karşıyayız.
Hayatın normalleşmesi için tek yapılacak iş kuzeyde yaşayan insanların (öğrenci, çalışma ve oturma izinliler dahil) bir an önce büyük kısmının aşılanmasıdır. Bu noktada kabul edilen rakam nüfusun yüzde 70’inin aşılanmasıdır.
Bu hedefe bizi ulaştıracak aşı hedefine ne kadar bir süre sonra ulaşacağımızı bilmeden, “geleceğe yürümek” şöyle dursun, yarını bile planlamak mümkün olmayacak. Turizm, eğitim, sağlık, ekonomi vd sektörlerde herhangi bir program ortaya koymak havada kalacak.
*Kaynak: https://ourworldindata.org/covid-vaccinations